Zanim uruchomiłam zakładkę “sklep” na tej stronie zauważalnie zadrżała mi ręka. Po pierwsze – czyyyy ktoś coś w ogóle kupi :) po drugie – czy wszystkie guziczki zadziałają i dobrze postawiałam kwestie techniczne, no i po trzecie – ciążyła mi świadomość wymogów jakie spełniać musi prowadzony zgodnie z prawem sklep internetowy. Jest tego całe mnóstwo i nie trudno coś przeoczyć, coś zrobić źle, albo po prostu nie wiedzieć o istnieniu jakiegoś niuansu. Postanowiłam, że w procesie doprowadzenia naszego internetowego sklepu do stanu pełnej poprawności podzielę się informacjami – liczę, że ten post (i szereg kolejnych) uspokoi nieco nerwy kogoś startującego tak jak ja, a spisanie wszystkiego zmobilizuje mnie do wzorcowych poprawek.
DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA
Aby móc legalnie sprzedawać w swoim sklepie (ale też na platformach typu Allegro lub Pakamera) należy założyć działalność gospodarczą. Zarobkowa, ciągła i zorganizowana działalność nie może obywać się bez jej zalegalizowania (->w tym tekście dowiesz się więcej o konieczności zakładania działalności i przeczytasz o planowanych zmianach). Oczywiście są wyjątki i są inne możliwości – np. Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości – niemniej o uporządkowanie legalności prowadzonych działań należy zadbać na początku.
ADRES INTERNETOWY
Gdy tworzymy własną stronę potrzebujemy adresu internetowego – w tym celu zawieramy umowę z podmiotem zarządzającym i administrującym daną domeną. Umową nie nabywamy domeny, ale usługę polegającą na rejestracji i utrzymaniu wybranej przez nas nazwy w domenie. Zakres takiej umowy może być różny i różne mogą być warunki korzystania z takiego adresu internetowego.
Rejestratorem najpopularniejszej u nas domeny krajowej „.pl” jest Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa (NASK). Warunki korzystania z usług NASK określone są w „Regulaminie nazw domeny .pl.” Zgodnie z tym dokumentem umowa z NASK zawierana jest (za pośrednictwem partnera, czyli np. nazwa.pl) na czas nieokreślony, a przeniesienie całości przysługujących praw i obowiązków wynikających z umowy jest możliwe w trybie tzw. zmiany abonenta.
PRAWA AUTORSKIE
Przejaw działalności o indywidualnym charakterze – tak ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych definiuje „utwór”. Zaliczamy do tego zamieszczane na naszej stronie internetowej: teksy, muzykę, grafiki, zdjęcia, filmy, layout, bazy danych i inne komponenty.
Ważne jest, aby już od samego początku tworzenia strony internetowej określić charakter tych elementów. Dlaczego? „Utwory” korzystają z ochrony przewidzianej przez to prawo, a ich wykorzystanie jako części strony internetowej wymaga uzyskania w tym zakresie autorskich praw majątkowych poprzez ich nabycie lub uzyskanie prawa korzystania z nich na podstawie licencji.
I tu ważna informacja, umowa o nabycie autorskich praw majątkowych musi być zawarta na piśmie, w innym przypadku jest nieważna. Jeżeli chodzi o korzystanie z utworów na podstawie licencji przepisy prawa nie przewidują takiego wymogu, chyba że jest to umowa licencyjna wyłączna.
OBOWIĄZKI INFORMACYJNE (REGULAMIN)
Jeśli zamierzamy sprzedawać za pomocą strony internetowej spotkamy się z przeróżnymi wymogami dotyczącymi udzielenia informacji swoim potencjalnym klientom. Obowiązki te są wskazane w szeregu ustaw, w tym:
- Ustawie o swobodzie działalności gospodarczej,
- Kodeksie cywilnym,
- Ustawie o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny,
- Ustawie o świadczeniu usług drogą elektroniczną,
- Kodeksie spółek handlowych.
W sposób jednoznaczny, zrozumiały i łatwy do odczytania na stronie internetowej musimy zamieścić informacje wskazujące konsumentowi na przykład: dane dotyczące naszej identyfikacji jako podmiotu gospodarczego, czynności techniczne składające się na procedurę zawarcia umowy, tryb postępowania reklamacyjnego. Temu wszystkiemu najlepiej posłuży indywidualnie sporządzony regulamin sklepu internetowego, którego określenie stanowi w świetle prawa nasz obowiązek. Nasz klient nie jest związany postanowieniami regulaminu, których nie udostępniono mu przed zawarciem umowy. Żeby zabezpieczyć się przed tego rodzaju zastrzeżeniami, warto wymusić na kupującym zaakceptowanie udostępnianego na stronie regulaminu przed finalizacją zakupu.
CIASTECZKA
Apetyczne ciasteczka to pliki tekstowe wysyłane przez serwer i zapisywane na dysku odwiedzającego stronę internetową. Ich instalacja (zapisanie) możliwe jest pod warunkiem wcześniejszego poinformowania odwiedzającego stronę i uzyskaniu jego zgody na ich zapisanie. Tworząc stronę internetową nie możemy zapomnieć o stworzeniu narzędzia do informowania o tego rodzaju plikach (w praktyce najłatwiej zrobić to przy pomocy wtyczki, która wyświetli na stronie belkę lub okienko ze stosowną informacją). Wymóg ten nakłada na nas prawo telekomunikacyjne.
OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH
Sprzedając za pomocą strony internetowej przetwarzamy dane osobowe. Z czym to się wiąże? Z koniecznością stosowania się do reguł określonych w ustawie o ochronie danych osobowych. I tak:
- Przetwarzać dane osobowe można, gdy osoba, której dane dotyczą, wyrazi na to zgodę. Uznaje się, że na przetwarzanie danych do celów realizacji zamówienia klient wyraża zgodę już przez sam fakt złożenia zamówienia. Natomiast jeśli zebrane dane chcemy wykorzystać np. do celów marketingowych (choćby przez wysłanie wiadomości o nowej ofercie w sklepie) musimy uzyskać wyraźną zgodę – w praktyce obywa się to poprzez umożliwienie klientowi zaznaczenia odpowiedniego checkboxa.
- Jeżeli tworzy się zbiory danych osobowych, należy je wyodrębnić i dokonać zgłoszenia do GIODO. Z obowiązku rejestracji zbioru danych zwolnieni są jednak ci, którzy przetwarzają dane wyłącznie w celu wystawienia faktury czy rachunku.
- Ustawa nakłada na nas obowiązek zastosowania środków technicznych i organizacyjnych zapewniających ochronę przetwarzanych danych osobowych (m.in zabezpieczenie danych przed ich udostępnieniem osobom nieupoważnionym i przetwarzaniem z naruszeniem ustawy, zmianą, utratą, uszkodzeniem lub zniszczeniem). W tym celu należy stworzyć dokumentację – politykę bezpieczeństwa i instrukcję zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych. Zawartość tych dokumentów reguluje Rozporządzenie*.
Mnie, jak narazie skutecznie odstrasza przed założeniem swojego sklepu zawiłość przepisów i ciągłe ich zmiany. Ostatnio czytałam też o firmach(kancelariach prawniczych, stowarzyszeniach niby prokonsumenckich), które wyszukują w regulaminach sklepów internetowych nieprawidłowe zapisy i zakładają sprawy w sądach. W ten sposób podobno wiele małych firm upadło zanim tak naprawdę rozwinęło swoją działalność. I właściwie nie dlatego, że chcieli kogoś oszukać a raczej coś przeoczyli.
A to wieeesz… wpadaj na blog, bo wkrótce chyba opowiem o fajnych rozwiązaniach, które uproszczą sprawę i pod względem technicznym i tym prawnym.
Bardzo ciekawy post oraz cenne rady dla początkujących, planujących otworzyć swoją działalność w internecie :-)